2025 yılında bir çalışanın işverene olan toplam maliyeti yalnızca brüt maaşla sınırlı kalmayıp, sigorta primleri, vergiler, ikramiyeler ve yan haklar gibi birçok kalemi kapsayan oldukça detaylı bir bütçeleme konusudur. İşverenlerin çalışanlarına sağladığı sosyal güvence ve çeşitli yasal zorunluluklar, personel maliyetlerini ciddi ölçüde artırmakta ve bu durum, işletmelerin yıllık gider tablolarında en büyük kalemlerden biri olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle, çalışanın işverene maliyetini doğru hesaplamak, hem bütçe planlamasında hem de insan kaynakları stratejilerinde büyük önem taşır.
Çalışanın İşverene Maliyeti 2025
Çalışanın işverene maliyeti, işverenin bir personel için aylık ya da yıllık bazda katlandığı tüm zorunlu ve isteğe bağlı harcamaların toplamını ifade eder. Bu maliyet yalnızca çalışanın aldığı net ücretle sınırlı kalmaz; SGK primleri, işsizlik sigortası, damga vergisi, gelir vergisi, yemek ve yol yardımı gibi kalemler de dahil edilir. 2025 yılı itibarıyla, bir çalışanın işverene maliyeti, asgari ücretli için aylık ortalama 23.000 TL ile 26.000 TL arasında değişirken, 30.000 TL brüt maaş alan bir personelin toplam işverene maliyeti ise yan haklarla birlikte 41.000 TL’ye kadar çıkabilmektedir.
2025 Yılında Asgari Ücretli Bir Çalışanın İşverene Maliyeti
2025 yılı itibarıyla asgari ücretin brüt 20.002 TL olmasıyla birlikte, bu ücret üzerinden hesaplanan işveren maliyetleri de artış göstermiştir.
Asgari Ücret Maliyeti Kalemleri
Brüt maaş: 20.002 TL, SGK işveren primi: %15,5 ile yaklaşık 3.100 TL, işsizlik sigortası primi: %2 ile 400 TL, damga vergisi: 150 TL, yol ve yemek yardımı ortalama 2.000 TL olarak hesaplandığında, asgari ücretli bir çalışanın işverene aylık toplam maliyeti yaklaşık 25.650 TL’ye ulaşmaktadır.
Çalışanın Maliyeti Neye Göre Değişir?
Çalışanın işverene maliyeti, çalışanın pozisyonuna, aldığı maaşa, şirketin sunduğu sosyal haklara ve işverenin sektörel yükümlülüklerine göre farklılık gösterir.
Brüt Ücret Seviyesi
Brüt maaş ne kadar yüksekse, işverenin ödeyeceği SGK primi, işsizlik sigortası ve vergiler gibi tüm oran bazlı ödemeler de o kadar artar.
Sosyal Haklar ve Yan Ödemeler
Yemek, yol, prim, özel sağlık sigortası ve bayram ikramiyesi gibi ek ödemeler, toplam maliyeti ciddi oranda yükseltmektedir.
Sektörel Teşvikler
Bazı bölgelerde uygulanan SGK teşvikleri veya genç, kadın çalışan istihdamına yönelik devlet destekleri maliyetin düşürülmesine katkı sağlayabilir.
SGK Primleri ve İşveren Payı
SGK primleri, çalışanın sosyal güvenlik kapsamındaki tüm haklarının finanse edilmesini sağlar ve bu primlerin büyük kısmı işveren tarafından ödenir.
SGK Primi Hesaplama
Toplamda %37,5 oranında alınan SGK priminin %22,5’lik kısmı işveren tarafından ödenir. Bu oranlar; malullük, yaşlılık, ölüm sigortası, genel sağlık sigortası ve kısa vadeli sigortaları içerir.
Yıllık Bazda Personel Maliyeti Hesaplama
Çalışanın maliyeti yıllık bazda hesaplandığında, yıllık maaş toplamı, primler, vergiler ve yıllık izin ödemeleri gibi kalemler dikkate alınmalıdır.
Yıllık Maliyet Örneği
Brüt maaşı 30.000 TL olan bir çalışan için işverene düşen yıllık maliyet; 30.000 x 12 = 360.000 TL brüt maaş, ortalama 97.200 TL SGK işveren primi, 14.400 TL işsizlik sigortası primi, 24.000 TL yan haklar ile birlikte toplamda yaklaşık 495.600 TL’ye ulaşmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Çalışanın işverene maliyeti hakkında pek çok detay merak edilmektedir. Aşağıda en sık karşılaşılan soruların açıklamalarını bulabilirsiniz.
Çalışanın net maaşı üzerinden mi maliyet hesaplanır?
Hayır, işveren maliyeti net maaş üzerinden değil, brüt maaş ve yasal yükümlülükler üzerinden hesaplanır. Net maaş yalnızca çalışanın eline geçen miktarı ifade ederken, işvereni ilgilendiren tüm maliyet kalemleri brüt tutar üzerinden belirlenir.
İşveren sigorta primini ödemezse ne olur?
SGK primlerinin ödenmemesi durumunda işveren ciddi para cezalarıyla karşı karşıya kalır, ayrıca bu durum çalışan açısından sosyal güvence haklarının yitirilmesine yol açabilir.
SGK teşviki ile maliyet düşer mi?
Evet, genç, kadın ve engelli istihdamı gibi alanlarda sağlanan SGK teşvikleri ile işverenin ödeyeceği primlerde %5 ile %15 arasında değişen oranlarda indirim sağlanabilir ve bu da yıllık maliyeti önemli ölçüde düşürür.
Kıdem tazminatı maliyete dahil midir?
Kıdem tazminatı, belirli koşullar sağlandığında ödenen bir kalem olduğu için rutin maliyet hesaplarına dâhil edilmez. Ancak uzun vadeli bütçe planlamalarında dikkate alınmalıdır.
Yol ve yemek ücretleri zorunlu mu?
Yasal olarak zorunlu olmamakla birlikte, çoğu işveren çalışan memnuniyetini artırmak amacıyla bu ödemeleri yapar. Bu ödemeler de toplam maliyetin bir parçasıdır.
İşsizlik sigortası primi kim tarafından ödenir?
İşsizlik sigortası priminin %2’si işveren, %1’i çalışan tarafından ödenir. Bu oran, çalışan başına aylık maliyete yansıyan sabit bir kalemdir.
SGK primleri her sektörde aynı mı?
Genel oranlar sabit olsa da bazı sektörlerde ek işsizlik primi veya meslek hastalığı sigortası gibi özel prim yükümlülükleri bulunabilir, bu da maliyetleri artırabilir.
Çalışan başına ortalama maliyet ne kadar?
2025 itibarıyla, yan haklar dahil edildiğinde asgari ücretli bir çalışan için ortalama maliyet 25.000 TL iken, beyaz yaka pozisyonlar için bu rakam aylık 35.000 TL ile 50.000 TL arasında değişmektedir.
